Η Πόλη του Απόλυτου Ζεν

Nils Frahm – Them

Αν φτάσετε αεροπορικώς στο Λάος, κατά πάσα πιθανότητα, το σημείο εισόδου σας, θα είναι η πρώην αυτοκρατορική πρωτεύουσα του βασιλείου του  Lan Xang, η μαγευτική Luang Prabang. Η “καρδία της χώρας“, όπως αποκαλείται από πολλούς, αν και έχει πάψει να είναι η διοικητική πρωτεύουσα του Λάος εδώ και δεκαετίες, είναι αδύνατον να αποτινάξει το φίνο χαρακτήρα της, παραμένοντας έστω και άτυπα, η αρχόντισσα της χώρας.

Από τον 12ο μ.Χ. αιώνα, η Luang Prabag, της οποίας το όνομα σημαίνει “Η εικόνα του Βασιλικού Βούδα“, γνώρισε μεγάλη άνθηση. Με φόντο έναν καταπράσινο ορεινό όγκο, η πόλη μοιάζει να φωλιάζει ανάμεσα σε δύο σημαντικά ποτάμια, τον επιβλητικό Mekong, και τον εξίσου σημαντικό Nam Khan. Οι αμέτρητοι ναοί με τις κόκκινες, και χρυσαφί σκεπές, σε συνδυασμό με το ραφινάτο άρωμα της Γαλλικής αποικιοκρατικής αρχιτεκτονικής, θα σας μεταφέρουν σχεδόν έναν αιώνα πριν, στη περίοδο της Ινδοκίνας.

Είναι όμως οι νωχελικοί ρυθμοί, η ακαταμάχητη ανατολή, οι φιγούρες των εκατοντάδων σιωπηλών μοναχών με τις πορτοκαλί φορεσιές τους,  και το μαγευτικό τοπίο, τα συστατικά, τα οποία συνθέτουν μια ατμόσφαιρα, που θα σας υπνωτίσει. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο, ότι το σύνολο της πόλης, και των τριανταριών χωριών που τη περιβάλλουν, αποτελούν μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, λόγω της ιδιαιτερότητας τους.

Η Luang Prabang είναι ένας από αυτούς τους προορισμούς, που αν δεν τον επισκεφτείς, είναι δύσκολο να το περιγράψεις. Ας πάμε λοιπόν να τη γνωρίσουμε από κοντά, με την ελπίδα, στο κείμενο αυτό, να αποτυπωθεί λίγο από το άρωμα της.

Όπου Wat, εννοούμε ναός

Σε μια πόλη  που στο κέντρο της, φιλοξενούνται πάνω από σαράντα ενεργοί, βουδιστικοί ναοί και μοναστήρια, είναι φυσικό, όχι μόνο να κυριαρχούν στο αρχιτεκτονικό τοπίο, αλλά να συντελούν και στην ύπαρξη μιας ήρεμης ατμόσφαιρας, που αντηχούν τα μάντρα.

Έτσι, θα χορτάσετε να θαυμάζετε παραδοσιακούς, ναούς και μοναστήρια, που αποπνέουν τη ζεν διάθεση, που κυριαρχεί στη πόλη. Φυσικά, δε θα είχε νόημα να προσπαθήσετε να τους επισκεφτείτε όλους, ‘όμως κάποια χαρακτηριστικά δείγματα βουδιστικής κουλτούρας, αξίζει να τα δείτε από κοντά

Wat Xieng Thong

Πρόκειται πιθανότητα για το σημαντικότερο, και ομορφότερο βουδιστικό σύμπλεγμα της χώρας. Και πως να μην είναι άλλωστε; Οικοδομήθηκε τον 14ο μ.Χ. αιώνα από τη βασιλική οικογένεια, και η πολυτέλεια του είναι εφάμιλλη όλων των επίσημων τελετών, που λάμβαναν χώρα στις αίθουσες του, επί σειρά αιώνων. Είναι δε, τόσο περίτεχνος, που οι τοίχοι του μοιάζουν με χρυσοποίκιλτο κέντημα.

Η σκεπή του αποτελείται από εννέα κλιμακωτά επίπεδα, που ανάμεσα τους ξεπηδούν παγόδες. Σε μια εξ αυτών, ξεκουράζεται το μπρούτζινο άγαλμα του “Ξαπλωτού Βούδα”, παλιό όσο και τα θεμέλια που το προστατεύουν.

Αυτό όμως που πραγματικά αξίζει να κάνετε, αφού περιηγηθείτε στο περίεργο τούτο μέρος, είναι να βρείτε μια αναπαυτική γωνιά, και να παρακολουθήσετε τη καθημερινότητα του. Το ακατάπαυστο πέρα δώθε των μοναχών, τις νύφες με τις παραδοσιακές φορεσιές να φωτογραφίζονται σε αυτό το κινηματογραφικό φόντο, αλλά και τις εικόνες ευλάβειας, που χαρακτηρίζει τους κατοίκους αυτής της πόλης.

Wat Manorom

O Wat Manorom είναι ένας από τους παλαιότερους ναούς της Luang Prabang. Είναι γνωστός για το μπρούτζινο άγαλμα του Βούδα, και τη κεντρική αίθουσα τελετών. Μέρος όμως του ενδιαφέροντος, κρύβεται και στα φιδίσια μονοπάτια της διαδρομής, που θα σας οδηγήσουν σε γωνίες της πόλης, που διαφορετικά θα αγνοούσατε.

Wat Suwannaphumaham

Το όνομα Wat Mai Suwannaphumaham, ακόμα και οι ντόπιοι κουράζονται να το προφέρουν, και έτσι, είναι ευρέως γνωστός ως Wat Mai. Πρόκειται για τον “καθεδρικό ναό” των βουδιστών του Λάος, και εκτός από τις όμορφες τοιχογραφίες από το έπος του Ramayana, που αφηγείται τη ζωή του Βούδα, έχει μια εντυπωσιακή οροφή, πέντε κλιμακωτών επιπέδων.

Wat Sensoukaram

Ο Wat Sensoukaram μπορεί να είναι μεταγενέστερος ναός, πρόκειται όμως για έναν από τους ομορφότερους της πόλης. Το κύριο χαρακτηριστικό του, είναι η αντίθεση που κάνει η χρυσή διακόσμηση, πάνω στους πορφυρούς του τοίχους.

Wat That Luang

Το ύφος του Wat That Luang, είναι τελείως διαφορετικό, από των παραπάνω. Μέρος του συγκροτήματος, είναι του 3ου μ.Χ. αιώνα, και θεωρείται ιστορικά πολύ σημαντικό, γιατί στην ουσία πρόκειται για το κρεματόριο την βασιλικής οικογένειας. Το χαρακτηριστικό αυτού του συμπλέγματος, είναι οι παραδοσιακές στούπες, οι οποίες εικάζεται ότι φιλοξενούν τις στάχτες των βασιλέων.

Wat Xieng Mouane

Ο Wat Xieng Muane, με την εντυπωσιακή οροφή, την οποία κοσμούν δεκάδες σκαλιστά φίδια, βρίσκεται στη καρδιά της παλιάς πόλης. Στις αίθουσες διδασκαλίας στη περίμετρο του μοναστηριού, οι μοναχοί διδάσκονται τις τέχνες της γλυπτικής, και ξυλογλυπτικής, και τα έργα τους κοσμούν τους ναούς όλης της χώρας.

Wat Ho Pha Bang

Ο Wat Ho Pha Bang, δεν θεωρείται τυχαία σημαντικός, αφού εικάζεται, ότι από αυτόν πήρε το όνομα της η Luang Prabang. Το άγαλμα του Βούδα του 1ου μ.Χ. αιώνα, που φιλοξενείται εδώ, αποτελεί κειμήλιο μεγάλης θρησκευτικής, και πολιτιστικής αξίας.

Η τελετουργία των Προσφορών

Η τελετουργία των Alms (προσφορών), είναι ένα θέαμα, που δύσκολα θα συναντήσετε αλλού, και είναι βέβαιο ότι θα σας μείνει αξέχαστο. Σύμφωνα με τη βουδιστική παράδοση, η προσφορά, είναι η αρχή του ταξιδιού για τη Νιρβάνα. Στις περισσότερες βουδιστικές κοινωνίες, λόγω των συνθηκών, το συγκεκριμένο τελετουργικό, δεν τελείται πλέον ούτε με την ίδια συχνότητα, αλλά ούτε ακολουθώντας την αρχική του μορφή. Έτσι, θα γίνετε μάρτυρες μιας τελετής, που έχει μείνει απαράλλακτη, εδώ και αιώνες.

Κάθε μέρα με την ανατολή του ηλίου, ξεκινάει μια πομπή, που αποτελείται από εκατοντάδες μοναχούς, οι οποίοι ξυπόλητοι, και κρατώντας ειδικά δοχεία, θα δεχτούν τις προσφορές των πιστών. Οι προσφορές αυτές είναι το φαγητό της ημέρας. Μέσα σε μια ατμόσφαιρα κατάνυξης, και απόλυτης ησυχίας, οι πιστοί συγκεντρώνονται κατά μήκος της διαδρομής, που διασχίζει τη πόλη. Είτε γονατιστοί πάνω στις ψάθες τους, είτε καθιστοί σε μικροσκοπικά σκαμνάκια,  μοιράζονται το φαγητό του νοικοκυριού τους με τους μοναχούς.

Πολλές φορές στο δυτικό κόσμο, το έθιμο αυτό έχει παρεξηγηθεί, αφού πολλοί το εκλαμβάνουν επαιτεία. Όμως στη πραγματικότητα, πρόκειται για μια άσκηση, που πηγάζει από τη βουδιστική φιλοσοφία. Οι μοναχοί ταπεινώνονται, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους πιστούς, να βελτιώσουν το κάρμα τους, πράττοντας μια αγαθοεργία, ενώ συγχρόνως την ώρα της πομπής προσεύχονται για αυτούς. Οι ίδιοι θα καταναλώσουν μόνο ότι, και όσο τους έχει προσφερθεί, ακόμα και αν η ποσότητα δεν είναι επαρκής.

Με τη σειρά τους, θα μοιραστούν μέρος της τροφής που έχουν συγκεντρώσει, με πιστούς που έχουν ανάγκη. Συνήθως είναι μικρά παιδιά, τα οποία θα συγκεντρώσουν το φαγητό της ημέρας για τις οικογένειες τους. Έτσι, αν και πρόκειται για μια πολύ φτωχή κοινωνία, διασφαλίζεται το γεγονός, ότι κανείς δεν θα πεινάσει.

Στην τελετουργία των Alms, οι πάντες είναι ευπρόσδεκτοι, αλλά όλοι πρέπει να ακολουθήσουν κάποιους κανόνες. Αν αυτοί οι κανόνες δεν γίνουν σεβαστοί, αυτό θα θεωρηθεί προσβολή. Κατά τη διάρκεια της πομπής, επικρατεί απόλυτη ησυχία, και το πλήθος δεν μετακινείται. Αυτό σημαίνει, ότι όλοι πρέπει να έχουν πάρει τις θέσεις τους πριν την έναρξη. Όσοι θέλουν να είναι απλοί παρατηρητές, θα πρέπει να κρατήσουν μια μικρή απόσταση, κάνοντας χώρο στους πιστούς, που θέλουν να κάνουν τις προσφορές τους.

Τα γυμνά μέρη του σώματος, χέρια, πόδια, ντεκολτέ,  θα πρέπει να είναι καλυμμένα, και η γενική εικόνα, θα πρέπει να μην είναι προκλητική. Όπως και στους βουδιστικούς ναούς, οι παρευρισκόμενοι βγάζουν τα παπούτσια τους, τα οποία φροντίζουν να μη βρίσκονται σε κοινή θέα, και τα γυμνά πόδια, να μην είναι στραμμένα προς τους μοναχούς.

Αν κάποιος θελήσει να λάβει μέρος στο τελετουργικό, μπορεί, ασχέτως της θρησκείας. Οι προσφορές συνήθως είναι ρύζι, φρέσκα φρούτα, και τοπικά σνακ, έχοντας πάντα κατά νου, ότι οι μοναχοί είναι χορτοφάγοι. Τους επιτρέπεται να τους αγγίξει, ή να τους απευθύνει το λόγο κανείς, ενώ οι γυναίκες την ώρα της προσφοράς, θα πρέπει να παραμείνουν με το κεφάλι σκυφτό, για να μη τους σκανδαλίσουν.

Τέλος, επιτρέπονται οι φωτογραφίες χωρίς φλας, και απαγορεύεται οτιδήποτε θα μπορούσε να διαταράξει την ηρεμία της τελετής.

Δυστυχώς, όσο το Λάος γίνεται όλο και πιο γνωστός προορισμός, τόσο παρατήρούνται φαινόμενα αθέτησης αυτών των κανόνων από τους τουρίστες. Εμείς ένα πρέπει να θυμόμαστε. Η τελετουργία των προσφορών πραγματοποιείται σε ένα πραγματικό κλίμα ευλάβειας, οπότε είναι σημαντικό οι παρατηρητές, να δείχνουν τον ανάλογο σεβασμό, τηρώντας τους κανόνες.