“Ο Μισός Κόσμος”
“Ishfahan Nesfe Jahan (Persian Guitar) – Fernando Perez
Στο άκουσμα της ονόματος του Ισφαχάν, ο νους σου ταξιδεύει. Εικόνες από χώρες μακρινές, με μαγικά χαλιά, τριγυρίζουν στο μυαλό, και πραγματικά νιώθεις, ότι η πόλη αυτή, θα σε γοητέψει. Η αίγλη που αποπνέει το όνομα της, οφείλεται εν μέρη στη σπουδαιότητα που κατείχε μέσα στους αιώνες. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου, το γεγονός, ότι η ετυμολογία του ονόματος της, σημαίνει “Ο Μισός Κόσμος”.
Αν και τα πρώτα δείγματα ζωής βρίσκονται στα παλαιολιθικά χρόνια, η πόλη αρχίζει και παίρνει μορφή τον 9ο αιώνα, ενώ γνωρίζει πραγματική άνθηση τον 16ο και 17ο αιώνα. Πολύ πριν από αυτό, στα αρχαία χρόνια, ο Κύρος ένωσε τη χώρα, και κατέστησε το Ισφαχάν ως ένα σημαντικό σταθμό για τη Περσική αυτοκρατορία. Η πόλη φημιζόντανε για την ανοχή της στην ιδιαιτερότητα, με τρανό παράδειγμα την ανεξιθρησκεία. Ζωροάστρες, και πολλές άλλες επιμέρους θρησκείες, συνυπήρχαν αρμονικά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν αυτό των Εβραίων της Βαβυλώνας. Όταν ο Κύρος την κατέλαβε, και την προσάρτησε στην Περσική αυτοκρατορία, επέτρεψε στην Εβραϊκή κοινότητα να επιστρέψει στην Ιερουσαλήμ. Αυτοί, έχοντας μαζί τους ένα δείγμα από το χώμα, και το νερό της Ιερουσαλήμ, είπαν ότι θα εγκατασταθούν στο τόπο, που το χώμα, και το νερό, θα ήταν όμοια με αυτά της μεγάλης πατρίδας. Αυτή την ομοιότητα την βρήκαν στο Ισφαχάν, κι έτσι ιδρύθηκε μια μεγάλη Εβραϊκή κοινότητα η Yahudia.
Κάπως έτσι, δημιουργήθηκε και η περιοχή των Αρμενίων, οι οποίοι όταν εκδιώχθηκαν από
Γεωγραφικά, αποτελούσε ένα σταυροδρόμι, που ένωνε το βορρά με το νότο, και τη δύση με την ανατολή. Αυτός ήταν και ο λόγος που η πόλη άνθησε μέσω του εμπορίου, και η φήμη της έφτασε στα πέρατα του κόσμου. Η επέλαση των Ελληνικών στρατευμάτων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, έμελλε να κάνει το Ισφαχάν να πάρει τη μορφή της πρωτεύουσας του κράτους, δεδομένου ότι το χαρακτήριζε η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού στρατευμάτων, για τους επόμενους αιώνες.
Με την έλευση των Ισλαμικών πληθυσμών, το Ισφαχάν άρχισε να παίρνει μια διαφορετική μορφή. Μέσα στους αιώνες, πέρασαν πολλοί κατακτητές, όπως οι Οθωμανοί, και ο καθένας έβαζε το λιθαράκι του στη πόλη, η οποία έζησε στιγμές καταστροφής, αλλά και άνθησης. Τον 16ο όμως αιώνα, και για τα επόμενα διακόσια χρόνια, το Ισφαχάν ήταν η γη την ευημερίας. Πολλά από τα μεγαλόπρεπα αρχιτεκτονικά δείγματα της εποχής, τα συναντάμε μέχρι και σήμερα.
Στις μέρες μας, το Ισφαχάν είναι μια σύγχρονη πόλη δύο εκατομμυρίων κατοίκων, με μεγάλες ολάνθιστες λεωφόρους να το διασχίζουν, και εντυπωσιακά μνημεία, που κόβουν την ανάσα. Αυτό το πάντρεμα πολιτισμών και θρησκειών, επέτρεψε στο Ισφαχάν να ανθήσουν οι τέχνες. Είναι εξάλλου διάσημο για τα χειροποίητα χαλιά, και υφάσματα, καθώς και ένα σωρό άλλα χειροποίητα είδη, ενώ παράλληλα φημίζεται για την κουζίνα του, με ιδιαίτερη έμφαση στα γλυκά.
Με την βεβαιότητα, ότι πρόκειται για μια πόλη, η οποία θα μας μαγέψει, πάμε γνωρίσουμε από κοντά το πανέμορφο Ισφαχάν.
Πλατεία Naghsh-e Jahan – Η εικόνα του κόσμου
Αντικρίζοντας αυτή τη μεγαλοπρεπέστατη πλατεία, καταλαβαίνουμε αμέσως ότι πρόκειται για το κέντρο της πάλαι ποτέ Περσικής πρωτεύουσας. Μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO από το 1979, είναι εξαιρετικά εντυπωσιακή, αφού την περιβάλουν κάποια από τα σημαντικότερα μνημεία του Ιράν. Τζαμιά με περίτεχνα μωσαϊκά σε ροζ αποχρώσεις, το περιβόητο Grand Bazaar, και τα παλάτια των Σάχιδων, καθώς και δεκάδες μικρά μαγαζάκια, συνθέτουν τη πολύβουη ατμόσφαιρα της πλατείας Naghsh-e Jahan.
Θα χρειαστείτε αρκετό χρόνο για να θαυμάσετε τα επιμέρους αξιοθέατα, τα οποία βρίσκονται πάνω στη πλατεία. Για το πιο ωραίο κλείσιμο, μιας γεμάτης ημέρας, καθίσετε να πιείτε το τσάι σας, χαζεύοντας την ατέρμονη κίνηση της πλατείας, με φόντο τα απίθανα μωσαϊκά.
Jameh Mosque
Για πολλούς αυτό το τζαμί, αποτελεί από τα πιο όμορφα αξιοθέατα στον Ιράν. Η αρχιτεκτονική του, λέγεται ότι έχει επηρεάσει την αρχιτεκτονική άλλων τζαμιών, τόσο στο Ιράν, όσο και στη κεντρική Ασία. Το κύριο μέρος, το οποίο λειτουργεί κανονικά για προσευχή, έχει υποστεί πολλές αναπαλαιώσεις, από τον 8ο αιώνα μέχρι και τον 20ο αιώνα, αδιάληπτα.
Το χαρακτηριστικό αυτού του τζαμιού είναι τα iwans, δηλαδή, τα κτίσματα με τις εσοχές, και τα υπέροχα μωσαϊκά. Συνολικά, υπάρχουν τέσσερα iwans, τα οποία βρίσκονται το ένα απέναντι από το άλλο, με το μεγαλύτερο εξ’ αυτών να έχει κατεύθυνση προς τη Μέκκα. Αυτό το συγκρότημα οικοδομημάτων, είναι όντως ένα από τα πιο περίτεχνα αξιοθέατα που θα συναντήσετε στο ταξίδι σας.
Sheykh Loftollah Mosque
Χτισμένο στην ανατολική πλευρά της πλατείας Naghsh-e Jahan, αυτό το τζαμί είναι μικρότερο σε μέγεθος από το Jameh Mosque, όμως δεν υπολείπεται καθόλου σε ομορφιά. Εξάλλου στο παρελθόν το αποκαλούσαν, “το μέρος της αγνότητας, και ομορφιάς”. Το μικρότερο μέγεθος του, οφείλεται στο γεγονός ότι δεν προοριζόταν για πλήθος πιστών, αλλά για χρόνια ήταν ο τόπος λατρείας της βασιλικής οικογένειας. Συγκεκριμένα, ήταν το τζαμί που προσευχόταν ο Σάχης, και οι γυναίκες του χαρεμιού του.
Υπάρχει μάλιστα ένα μυστικός διάδρομος, ο οποίος οδηγεί απευθείας στο παλάτι, έτσι όχι μόνο δεν χρειαζόταν ο Σάχης να διασχίσει τη πλατεία, αλλά και οι γυναίκες του χαρεμιού, ήταν πάντα προστατευμένες, από τα βλέμματα των αγνώστων.
Σε ότι αφορά την αρχιτεκτονική του, είναι επίσης ένα μικρό διαμαντάκι, αφού ο χαρακτηριστικός τρούλος του, με τα διακοσμητικά πλακίδια, θεωρούνται από τα πιο καλαίσθητα κτίσματα της χώρας.
Το παλάτι Ali Qapu
Το παλάτι Ali Qapu, βρίσκεται στην δυτική πλευρά της πλατείας Naghsh-e Jahan, ακριβώς απέναντι από το τζαμί Sheykh Loftollah. Όπως υποδηλώνει το όνομα του στα farsi, το παλάτι Ali Qapu αποτελούσε τη “πύλη” στο σύμπλεγμα των παλατιών που εκτείνονταν πίσω του.
Αρχιτεκτονικά, έχει έξι επίπεδα, με το πιο διάσημο εξ αυτών, αυτό του έκτου επιπέδου, όπου βρίσκεται η αίθουσα της μουσικής. Πέρα από την εντυπωσιακή διακόσμηση, αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει, είναι η ακουστική λόγο των κυρτών τοίχων. Σε αυτή την αίθουσα, εκτός από το να απολαμβάνουν τη μουσική τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, διοργάνωναν και τις διάφορες εκδηλώσεις του παλατιού.
Το πρώτο επίπεδο, έπαιζε το ρόλο των αιθουσών, στις οποίες ο Σάχης υποδεχόταν, και δεξιωνόταν, τους επίσημους ξένους απεσταλμένους.
Το παλάτι, έχει λεηλατηθεί ουκ ολίγες φορές, και μέσα στους αιώνες μέρη του έχουν αποκατασταθεί. Μια από τις τελευταίες λεηλασίες, συνέβη, όταν οι Αφγανοί, κατέλαβαν τη πόλη, και παρέμειναν για ένα μικρό χρονικό διάστημα.
Το παλάτι Chehel Sotun
To Chehel Sotun, βρίσκεται δίπλα στη πλατεία Naghsh-e Jahan, και πρόκειται για ένα βασιλικό περίπτερο, και βρίσκεται εκεί που τελειώνει, μια μεγαλοπρεπής τεχνητή λίμνης, η οποία περιτριγυρίζεται, από έναν εκθαμβωτικό κήπο. Στα farsi, το όνομα του σημαίνει “οι σαράντα κολώνες”. Στη πραγματικότητα, το περίπτερο διαθέτει μόνο είκοσι κολώνες, αλλά πολλοί λένε ότι είναι χτισμένο με τέτοιο τρόπο, που όπως αντικατοπτρίζεται στα νερά της λίμνης, να φαίνονται διπλάσιες.
Η κεντρική αίθουσα, είναι διακοσμημένη με τοιχογραφίες, κεραμικά, και μινιατούρες, οι οποίες απεικονίζουν ένδοξες μάχες.
Στα χρόνια του Σάχη Abbas II, οι κήποι, και το περίπτερο χρησιμοποιούνταν για τις επίσημες εκδηλώσεις, κυρίως όταν φιλοξενούνταν ξένες αντιπροσωπίες. Οι κήποι είναι τόσο καλαίσθητοι, που συμπεριλαμβάνονται στους ονομαστούς “Εννέα κήπους του Ιράν” οι οποίοι είναι προστατευόμενοι από την UNESCO.
To Grand Bazaar του Ισφαχάν
Το τελευταίο αξιοθέατο που συναντάμε στη πλατεία Naghsh-e Jahan, σίγουρα δεν είναι και το πιο αμελητέο. Το αντίθετο μάλιστα, αφού θεωρείται το ομορφότερο bazaar της χώρας. Όπως θα έχετε καταλάβει, οι κλειστές αγορές παίζουν πρωταρχικό ρόλο στη κουλτούρα του Ιράν. Το Gand Bazaar του Ισφαχάν, με τους αψιδωτούς διαδρόμους, και με τους θόλους που επιτρέπουν στο φως να ξεχυθεί στην αγορά, κάποτε φιλοξενούσε τις μεγαλύτερες εμπορικές συναλλαγές στη χώρα. Περιδιαβαίνοντας το, μπορείτε να αντιληφθείτε τα στρώματα της ιστορίας, και τις διαφορετικές περιόδους, που αυτή η αγορά έδινε παλμό στη πόλη.
Όπως σε όλα τα bazaar, έτσι και σε αυτό, υπάρχουν ευδιάκριτες “γειτονιές”, οι οποίες χωρίζονται ανάλογα με το εμπόρευμα, ή τα εργαστήρια χειροποίητων ειδών που φιλοξενούν. Στη συγκεκριμένη αγορά, την πρωτοκαθεδρία έχει η γειτονιά με τα χειροποίητα χαλιά, για αυτό και βρίσκεται σε περίοπτη θέση, δίπλα στη κεντρική πύλη εισόδου, την Qeysarie . Φυσικά κάποιος μπορείς να περάσει ατελείωτες ώρες χαζεύοντας, και κάνοντας αγορές, όμως θα πρέπει να φυλάξει λίγες δυνάμεις. Όλη η περιοχή γύρω από την πλατεία Naghsh-e Jahan, βρίθει από μικρά μαγαζάκια, και οπωσδήποτε αξίζει να αφιερώσετε χρόνο, περιπλανώμενοι στα χρώματα, και στις μυρωδιές.
Με τη περιήγηση, όλων των αξιοθέατων που βρίσκονται γύρω από την πλατεία Naghsh-e Jahan, θα περάσετε μια πολύ γεμάτη μέρα στην καρδιά της πόλης του Ισφαχάν. Για τη συνέχεια, σας προτείνω, να χαλαρώσετε, και ρουφήξετε τους ρυθμούς της πλατείας, καθώς και να προετοιμαστείτε, για να ανακαλύψετε άλλα τόσα θαυμαστά, που έχει σας να προσφέρει το Ισφαχάν.
Ιράν – Η διαδρομή προς το νότο. Qom, Kashan, Abayneh, Natazn
gyristroula.com 